Kronik Hastalığı Olan Yaşlı Bireylerde Algılanan Sosyal Dışlanmanın Umutsuzluk Üzerine Etkisinin İncelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.13765888Anahtar Kelimeler:
Kronik hastalık, yaşlılık, sosyal dışlanma, umutsuzlukÖzet
Amaç: Araştırma, yaşlılık dönemindeki kronik hastalığı olan bireylerin algıladıkları sosyal dışlanma düzeyleri ile hissettikleri umutsuzluk duygusu arasındaki ilişkiyi tespit etmek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma, bir eğitim ve araştırma hastanesinin dahiliye yoğun bakım kliniğinde kronik hastalıkları nedeniyle tedavi alan 65 yaş üstü 147 hasta ile Kasım 2022-Ocak 2023 tarihleri arasında yapılmıştır. Veriler, Kişisel Bilgi Formu, Beck Umutsuzluk Ölçeği (BUÖ), Sosyal Dışlanma Ölçeği (SDÖ) ile toplanmıştır ve frekans, yüzde, t testi ve ANOVA yöntemleri değerlendirilmiştir.
Bulgular: Araştırmaya katılan yaşlı bireylerin %53.1’inin erkek olduğu, %49.7’nin evli olduğu, yatış süresi ortalaması ise 8.30 ± 5.32 gün belirlenmiştir. Yaşlıların BUÖ toplam puan ortalaması 3.80±3.164 ve SDÖ toplam puan ortalaması 64.17 ± 17.903 tespit edilmiştir.
Sonuç: Çalışma sonucunda kronik rahatsızlığı olan yaşlı bireylerin algıladıkları sosyal dışlanma düzeyinin orta düzeyde olduğu ve orta düzeyde umutsuzluk hissettikleri tespit edilmiştir. Ayrıca sosyal dışlanma düzeyi ile hissedilen umutsuzluk arasında da anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir.
Referanslar
REFERENCES
• Akdemir, N., Çınar, İ., & Görgülü, Ü. (2007). Perception of aging and ageism. Türk Geriatri Dergisi, 10(4),215-222.
• Apak, E., & Apak, H. (2020). Yaşlılarda sosyal dışlanma ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kadim Akademi SBD, 4(1), 1-15.
• Bahar, A. (2005). Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Depresyon ve Anksiyete Düzeylerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi.
• Bahtiar, B., Sahar, J., Wiarsih, W. (2020). Meaning of life among elderly individuals with chronic diseases living with family: A qualitative study. Makara J Heal Res.,24(1),35–40.
• Beck, A. T., Weissman, A., Lester, D. & Trexler, L. (1974). The measurement ofpessimism: The Hopelessness Scale. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42(6), 861–865. https://doi.org/10.1037/h0037562
• Beck, CM., Rawlins, RP., Williams, SR. (1984). Mental Health Psychiatric Nursing A Holistic Life-Cycle Approach. The CY Mosby Company,449-511.
• Beğer, T., Yavuzer, H. (2012). Yaşlılık ve yaşlılık epidemiyolojisi. Klinik Gelişim, 3(25), 1-3.
• Biggs, A., Brough, P., & Drummond S. (2017). Lazarus and Folkman’s psychological stress and coping theory. The handbook of stress and health: A guide to research and practice, 349–364.
• Cilingiroğlu. N., Demirel, S. (2004). Aging and ageism. Turkish Journal of Geriatrics, 7(4), 225-230.
• Coşkun, M. (1998). Samsun İl Merkezinde Yaşayan Yaşlıların Sürekli Kaygı Düzeyleri ve Bazı Sosyoekonomik Etmenleri. Uzm.Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Deming, DJ. (2022). Four Facts about Human Capital. J Econ Perspect, 36(3),75–102.
• Durak, A. ve Palabıyıkoğlu, R. (1994). Beck Umutsuzluk Ölçeği Geçerlilik Çalışması. Kriz Dergisi, 2(2), 311-319
• Feng, Z., Jones, K., & Wang, W. (2015). An exploratory discrete-time multilevel analysis of the effect of social support on the survival of elderly people in China. Social Science & Medicine, 130,181–189.
• Frisch, NC., Frisch, LE. (2002) Psychiatric Mental Health Nursing understanding theclient as well as the condition. Second edition,44-49.
• Genç, Y., Dalkılıç, P. (2013). Yaşlıların sosyal dışlanma sendromu ve toplumsal beklentileri. International Journal of Social Science, 6(1), 461-482.
• Görgün, B. A. (2016). Yaşlılıkta sosyal dışlanmanın toplumsal boyutu. Yaşlılık Disiplinlerarası Yaklaşımlar, Sorunlar, Çözümler. Nobel Kitabevi, 105-126.
• Gum, AM., Shiovitz-Ezra, S., Ayalon, L. (2017). Longitudinal associations of hopelessness and loneliness in older adults: Results from the US health and retirement study. Int Psychogeriatrics, 29(9),1451–9.
• Hogg, MA., Abrams, D., Brewer, MB.(2017). Social identity: The role of self in group processes and intergroup relations. Group Process and Intergr Relations, 20(5),570–81.
• Huen, JMY., Ip, BYT., Ho, SMY., Yip, PSF. (2015). Hope and hopelessness: The role of hope in buffering the impact of hopelessness on suicidal ideation. PLoS One, 10(6),1–18.
• Karacan, I., Sennaroglu, B., Vayvay, O. (2020). Analysis of life expectancy across countries using a decision tree. East Mediterr Heal J,26(2),143–51.
• Kislaya, I., Santos, A.J. ve Gil, A.P. (2013). Co-occurrence of different types of violence in Portuguese elder adults. Comprehensive Psychiat.
• Maneze, D., Ramjan, L., DiGiacomo, M., Everett, B., Davidson, PM., Salamonson, Y. (2018). Negotiating health and chronic illness in Filipino-Australians: a qualitative study with implications for health promotion. Ethn Heal, 23(6),611–28.
• Niu, L., Jia, C., Ma, Z., Wang, G., Sun, B., Zhang, D., et al. (2020). Loneliness, hopelessness and suicide in later life: A case-control psychological autopsy study in rural China. Epidemiol Psychiatr Sci., 29(e119).
• Santrock, J. W. (2015). Yaşam boyu gelişim. Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Limited Şti, 10-56.
• Sarin, K., Sethi, S., Nagar, I. (2016). Depression and Hopelessness in Institutionalized Elderly: A Societal Concern. Open J Depress,05(03),21–7.
• Savaşır, I., Şahin NH. (1997). Bilişsel Davranışçı Terapilerde Sık Kullanılan Ölçekler. Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 23-39.
• Seber, G., Dilbaz, N., Kaptanoğlu, C. ve Tekin, D. (1993). Umutsuzluk Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirliliği. Kriz Dergisi, 1(3), 139-142.
• Sum, S., Saboor, M., & Sahaf R. (2015). Older People, Loneliness and Depression Feeling of Loneliness and Depression Among Older Adults With Higher Educational Achievements. Med Gazette/Medicinski Glas,20(56).
• Tan, J. J., Kraus, M. W., Carpenter, N. C., & Adler, N. E. (2020). The association between objective and subjective socioeconomic status and subjective well-being: A meta-analytic review. Psychological Bulletin, 146(11), 970.
• Tjernberg, J., Bökberg, C. (2020). Older persons’ thoughts about death and dying and their experiences of care in end-of-life: a qualitative study. BMC Nurs. 19(1),1–10.
• Townsend, M. C. (2016). Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliğinin Temelleri Kanıta Dayalı Uygulama Bakım Kavramları. Akademisyen Tıp Kitabevi ,717-750.
• Yılmaz, S., Calikoglu, EO., Kosan, Z. (2019). for an Uncommon Neurosurgical Emergency in a Developing Country. Niger J Clin Pract, 22,1070–7.
• Zhang, W., Liu, L., Tang, F., Dong, X. (2018). Social Engagement and Sense of Loneliness and Hopelessness: Findings From the PINE Study. Gerontol Geriatr Med. 4:233372141877818.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Neslihan Dörtkardeş, Audifax Kpeno, Doç.Dr. Veysel KAPLAN
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
